Hoe vaak gebeurt het niet dat je iets moeilijks moet doen en het plotseling helemaal niet meer ziet zitten? “Joost, je moet me helpen. Over tien minuten moet ik een presentatie geven en ik ben bang dat ik het helemaal ga verpesten. Ik kan het niet. Ik kan het ECHT niet”. Erica belde me. Zij was manager en ik coachte haar. Als we een moeilijke, uitdagende taak moeten doen, heeft het gesprek dat we met onszelf voeren veel invloed op onze lichaamshouding. En op hoe we de taak uitvoeren. Als je tegen jezelf zegt dat je het niet kan, als je je niet krachtig voelt, dan zal je lichaam ook een zwakke, onzekere houding aannemen. Gelukkig is het omgekeerde ook het geval: als je een krachtige houding aanneemt, blijk je je ook krachtiger te voelen en krachtiger te handelen. Dat is al na twee minuten zo! Twee minuten…dat is eigenlijk niks.
Open houding
Amy Cuddy heeft in een inspirerende Ted-talk uitgelegd hoe dit werkt. Het komt erop neer dat als je twee minuten een krachtige houding aanneemt, dan stijgt de productie van je testosteron (dominantiehormoon) en daalt die van je cortisol (stresshormoon) met ruim 20%. Neem je een ‘zwakke’ houding aan dan daalt je testosteronproductie met 10% en stijgt die van je cortisol met 15%. Door een krachtige houding neemt je stress af en door een zwakke houding neemt je stress toe. De stress maakt dat je meer automatisch reageert, op basis van bestaande patronen. Dominantie heeft bij ons niet altijd een positieve klank. Het gaat hier echter in de eerste plaats om een gesprek met jezelf: kun je jezelf en wat je belangrijk vindt laten domineren in plaats van wegduwen.
Het interessante is dat deze zogenoemde ‘krachtige houding’ vooral een open houding is: je armen wijd, je benen stevig op de grond, je maakt jezelf groot en neemt ruimte in. De ‘niet-krachtige houding’ is vooral armen gesloten, jezelf klein maken, hand in je nek. Dus als jij voor een belangrijke presentatie 2 minuten in een krachtige houding gaat staan, dan zal je je nadrukkelijk krachtiger voelen en krachtiger handelen.
Innerlijke aandacht
Dit is geen abracadabra of zweverige toverformule. Dit is de enorme potentie van je brein om zich aan te passen en te veranderen. Je brein verdient eigenlijk een Nobelprijs. Je brein heeft een ongelofelijk vermogen om te veranderen. Ook als je je hier niet bewust van bent. Alleen wordt de richting van de verandering dan bepaald door bijvoorbeeld eerdere ervaringen of door de invloed van andere mensen. Dus als je omgeving tijdens de presentatie allemaal kritische vragen stelt en jij onzeker wordt, zal je lichaamshouding vanzelf minder krachtig worden. De kunst is dus om heel bewust te oefenen. Oefen vaak een krachtige houding. Amy Cuddy: “Fake it till you become it”. Dat doe je door een innerlijk gesprek te voeren. In plaats van “je kan het niet” tegen jezelf te zeggen, zeg je “je kan het wel”. Ik heb dit zelf ervaren tijdens bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek, tijdens een ingewikkeld gesprek met een klant, maar ook tijdens het lopen van halve marathons. Twee minuten.
De impact van twee minuten
Laat even tot je doordringen wat het betekent dat we in twee minuten onze mentale en fysieke houding tenminste een tijdje radicaal kunnen veranderen…. Misschien ben jij wel verantwoordelijk voor de ontwikkeling van mensen, als manager of als leerkracht, of als ouder. Dat is niet altijd makkelijk. Stel je voor dat je geregeld twee minuten de tijd neemt om een open, krachtige houding te oefenen. Stel je eens voor wat een impact dat zou hebben op hoe je handelt. Stel je eens voor wat een impact dat heeft op de mensen waar je je verantwoordelijk voor voelt. En stel je eens voor dat je hen vervolgens leert om geregeld twee minuten een open, krachtige houding te oefenen…Zou je dan nog hard aan die ontwikkeling moeten trekken denk je?
“Hoe wil je het aanpakken?” vroeg ik aan Erica, de manager die gestrest belde vlak voor een belangrijke presentatie. “Nou, ik wil me straks gewoon krachtig voelen en daar krachtig staan…Ik dacht als ik jou bel lukt me dat wel”. “Okay, begin maar dan” zei ik, “Je hebt twee minuten.”